Sunday, 12 June 2022

MONEY DOESN'T MATTER, MAKES A DIFFERENCE , Two biz STORY of this week.

નાણા નું મહત્વ નથી, 
કંઈક અલગ કરો 



બિઝનેસ જગતની ચર્ચાતી બે ઘટનાની વાત,  કે જેમાં એક શિક્ષકે પોતાના સ્ટાર્ટઅપ વ્યવસાયના બદલામાં ૭૫ કરોડ રૂપિયાના પેકેજને  ઠુકરાવી દીધું ને  આજે ' યુનિકોર્ન સ્ટાર્ટઅપ'  બની ગયું છે " ફિઝિક્સવાલા" : તો, બીજી એક ઘટના કે જેમાં માત્ર ' જોબ સેટીસ્ફેશન' નહીં મળતાં સાડા ત્રણ કરોડ રૂપિયાની નેટફ્લિક્સ જેવી કંપનીને પણ છોડી દીધી,  અત્યારે માત્ર ચાર લેખમાં હજારો સબસ્ક્રાઇબર મળ્યા અને મોટીવેશનલ સ્પીકર બની ગયો..


સફળ વ્યક્તિઓની વાતો વાંચવા મળશે ત્યારે ઘણી વાર એવું લખાયેલું હોય છે કે " મની ઈઝ નોટ મેટર" . -પૈસાનું મહત્વ નથી.  સફળતા માટે સાચી લગન, જુસ્સો , પસંદગીનું કાર્ય મહત્વનું પરિબળ હોય છે. નાણાં પોતાની રીતે મળે છે - બાય પ્રોડક્ટ કહેવાય છે.  ગયા અઠવાડિયે બિઝનેસ વિશ્વમાં બે સ્ટોરીઓ બહુ ચાલી હતી, જેમાં એક છે દેશના ૧૦૧માં યુનિકોર્ન સ્ટાર્ટઅપ બનેલા " ફિઝિક્સવાલા"  કંપનીના સ્થાપક અલખ પાંડેની,  કે જેણે પોતાના પર જ ભરોસો રાખીને રૂ . ૭૫ કરોડની પેકેજની ઓફર ઠુકરાવી દીધી હતી , તો બીજા એક ધૂની મગજના સોફ્ટવેર એન્જિનિયર માઇકલ લીનની છે, કે જેણે લાખો યુવાનોની નોકરીનું સ્વપ્ન હોય છે એવી વિશ્વની સૌથી ટોચની ઓટીટી પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડતી કંપની "નેટફિલકસ"માં વાર્ષિક રૂ. ૩.૫ કરોડની નોકરી છોડી,  કારણ માત્ર એટલું જ હતું કે તે આ કામ કરીને "બોર" થઈ ગયો હતો. તેને કંઈક નવું શીખવું હતું અને નવી નોકરીની રાહ પણ ન જોઈ !
અલખ પાંડે એવી વ્યક્તિ છે કે  જેને કોઈને ભણાવવાની લગની હતી અને માત્ર 22 વર્ષની ઉંમરે ઇજનેરીનું ભણતર અધવચ્ચે છોડી દીધું હતું અને પોતાના ઘરે અલાહાબાદ આવી ગયો.  ભણતર છોડીને સાઇકલથી ફિઝિક્સ ભણાવવા જતો , મહિને માંડ 5,000 રૂપિયાની કમાણી હતી પણ તેની શીખવવાની પદ્ધતિ અને ધગશ એવી હતી કે લોકપ્રિયતા વધતી ગઈ . 2014માં એ નોકરી કરતો હતો એ  કાનપુરના સોફ્ટવેર કોચિંગ ઇન્સ્ટિટયૂટના સંસ્થાપકની સલાહ મળતાં તેણે  યુ ટયુબ ચેનલ ' ફિઝિક્સવાલા'  ચાલુ કરી. શરૂઆતમાં સફળતા ન મળી પણ તેણે કોચિંગ ઇન્સ્ટિટયૂટની નોકરી છૂટી ગઇ હોવા છતાં કામે લાગી રહ્યો.  અંતે 2019ના અંતમાં ચેનલના ૨૦ લાખથી વધુ સબસ્કરાઇબર  થઈ ગયા.  જોકે,  ત્યાર પછી તો કોરોના મહામારી આવી અને ઓનલાઈનનું ચલણ તો અનેકગણું વધી ગયું.  કંપની આગળ વધી અને ૨૦૨૦માં એપ્લિકેશન શરૂ કરી.  અલખ પાંડેએ બાળકોને માત્ર 999 રૂપિયામાં કોચિંગ આપવાનું શરૂ કર્યું . આનાથી 'અનએકેડમી' અને 'બાયજુસ' જેવી દિગ્ગજ ઓનલાઇન કોચિંગ કંપનીઓને ભારે સ્પર્ધાનો સામનો કરવો પડ્યો અને માધ્યમોના દાવા મુજબ અનએકેડેમીએ તો અલખ પાંડેને ૭૫ કરોડ રૂપિયાનું પેકેજ ઓફર કર્યું . પણ તેણે ઠુકરાવી દીધું અને આજે અલખના સ્ટાર્ટ અપ પાસે 70 લાખ વિદ્યાર્થીઓ ગ્રાહક છે,   ૧૫૦૦થી વધુ શિક્ષકોનો સમુદાય છે અને રૂ . ૩૫૦ કરોડથી વધુની આવક છે.  હાલમાં જ 'ફિઝિક્સવાલા' સ્ટાર્ટ અપે 'એ સિરીઝ ફંડીગ દ્વારા રોકાણકારો પાસેથી 770 કરોડનું રોકાણ એકત્ર કર્યુ છે અને 'યુનિકોર્ન સ્ટાર્ટઅપ' નું બિરુદ હાંસલ કર્યું છે.  ' યુનિકોર્ન સ્ટાર્ટઅપ' એ કહેવાય છે જેનું મૂલ્ય એક અબજ ડોલરને પાર થઈ ગયું હોય . 
બીજી ચર્ચાસ્પદ ઘટના છે માઇકલ લીનની. જેણે કોઈ બીજી તકની રાહ જોયા વિના નેટફ્લિક્સની ૩.૫ કરોડની નોકરી છોડી દીધી.  કારણ માત્ર એટલું જ કે તે એક જ પ્રકારના કામથી કંટાળી જઈને પ્રોડક્ટ મેનેજર બનવા માંગતો હતો.  કંપની પાસે મૂકેલી વિનંતીનો કોઈ જવાબ ના આવ્યો અને નોકરી છોડી દીધી.
આજે લીનની સોફ્ટવેર વ્યવસાય જગતમાં બહુ ચર્ચા થાય છે.  નોકરી છોડ્યાના આઠ મહિના પછી તે આજે એન્જિનિયર કન્સલ્ટન્ટ જ નથી,  કેરિયર કોચ છે,  મોટીવેશનલ સ્પીકર છે , નવા સ્ટાર્ટઅપને સલાહ આપે છે,  ઇન્ટરનેટ ક્ષેત્રમાં ઝડપી ઉભરતો લેખક છે. છેલ્લા ચાર મહિનામાં જ અને માત્ર ચાર લેખ લખ્યા પછી જ તેના હજારો ફોલોઅરસ થઈ ગયા છે,  તેના ઇન્ટરનેટ હોમપેજ પર નું સૂત્ર છે ' મેઈક અ ડિફરન્સ ' - કઇંક અલગ કરો. 
 માઇકલ લીનને સિનિયર સોફ્ટવેર એન્જીનીયર તરીકે નેટફ્લિક્સમાં વાર્ષિક 3.5 કરોડનું પેકેજ ( મહિને ૨૯ લાખ ) હતું, બે ટાઇમ જમવાનું અને જોઈએ તેટલી રજાઓ.... , છતાં તેનું કામમાં મન ન લાગ્યું ને છોડી દીધી નોકરી.  એ પહેલા એમેઝોનની નોકરી પણ છોડી હતી. મે-2021માં લીને નેટફ્લિક્સ છોડ્યું ત્યારે તેને લોકોએ પાગલ કહયો હતો.  એ પછી તેણે તેના 'લિન્કડઈન' પેજ પર લખ્યું હતું કે,  " મારા માતા-પિતાએ સૌથી પહેલા વાંધો ઉઠાવ્યો , એ તેમની અમેરિકાની  ઈમિગ્રેશનની મહેનત પર પાણી ફેરવવા જેવું હતું ., પણ હવે લાંબો વિચાર કરીને નોકરી છોડી દીધી હતી.  નેટફ્લિક્સમાં શરૂઆતના વર્ષોમાં ઘણું શીખ્યો , રોજ નવું શીખતો ,  પણ ધીમે ધીમે ચમક ઓછી થઇ.  પછી જે કામ મળ્યું તેમાં મજા નહોતી આવતી !!  એટલે પ્રોજેક્ટ મેનેજમેન્ટમાં જવા માગતો હતો. જેની વિનંતીની કંપનીએ કોઇ પ્રતિક્રિયા ન આપી.  ઊંચો પગાર મળતો પણ એ મારા માટે ' ખરાબ સોદા'  જેવો લાગતો હતો . માત્ર પૈસા કમાતો હતો પ્રગતિ કે શીખવાનું નહીં . જોકે નોકરી છોડ્યા બાદ આજે વધુ નવા લોકો , લેખકો,  નવા સર્જકોને રોજ મળી રહ્યો છું . હવે હું સંતુષ્ટ છું !! "

No comments:

Post a Comment